ایام نوروز فرصت خوبی است برای بازدید از امکان تاریخی، گردشگری و بوستان‌های شهر تهران، در همین ارتباط نیز شهرداری تهران تمهیدات لازم را برای حضور خانواده‌ها برای استفاده از این فضا فراهم کرده است.

وجود دو حصار طهماسبی و ناصری در منطقه ۱۲ تهران از یک سو و از سوی دیگر قرار گرفتن ۳۰۰ بنای تاریخی ثبت ملی در این محدوده، باعث شده تا در تمام ایام سال به‌ویژه تعطیلات عید نوروز به مهمترین مقصد گردشگری تبدیل شود. گذر در کوچه‌های پر پیچ و خم بافت تاریخی منطقه ۱۲ مانند ماشی زمانی است که هر گردشگری را از دل روزمرگی‌های کنونی کنده و به دل تاریخ می‌برد.

ساختمان بانک تجارت، تنها میراث به جای مانده از بناهای قجری میدان توپخانه

در مسیر شماره دو تورهای گردشگری منطقه ۱۲ قرار است تا ارزشمندترین بناهای تاریخی به جای مانده از دوره ناصری را در منطقه ۱۲ ببینیم مانند ساختمان تاریخی موزه بانک تجارت که مربوط به دوره قاجار بوده و در ضلع شرقی میدان توپخانه (میدان امام خمینی) قرار گرفته است. این بنا در سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسید. نام قبلی این عمارت باشکوه، عمارت خورشید است که دارای طرحی یگانه بوده و استفاده از عناصر تزیینی معماری ایران را می‌توان از ویژگی‌های برجسته آن شمرد.

نخستین‌های طهران قدیم در خیابان ناصرخسرو

به جرئت می‌توان گفت که خیابان ناصرخسرو یا خیابان ناصریه یکی از تاریخی‌ترین خیابان‌های شهر تهران بوده که بناهای تاریخی زیادی مانند شمس‌العماره و دارالفنون را در خود جای داده است. همچنین نخستین داروخانه و چاپخانه پایتخت هم در این خیابان راه‌اندازی شده است. در خیابان ناصرخسرو می‌توان بناهایی مانند دبیرستان مروی، شمس‌العماره را هم بازدید کرد. همین قدر کافی است که بدانید تاریخ ساخت این خیابان به ۱۲۸۵ هجری شمسی بازمی‌گردد که تا پیش از آن خندق قسمتی از ارگ سلطانی بوده‌ است. پس از ساخت خندق جدید، خندق قدیم را پر کرده و آن را به خیابان تبدیل می‌کنند و به فرمان ناصرالدین شاه «ناصریه» نام می‌گیرد.

مدرسه دارالفنون، نخستین دانشگاه مدرن ایران

ماجرای ساخت مدرسه دارالفنون به سفر میرزا تقی خان امیرکبیر به روسیه باز می‌گردد که او با بررسی دانشگاه‌های مسکو متوجه شد ایران به آموزش عالی نیاز دارد. امیرکبیر از همان ابتدای صدارت خود برای افتتاح این دانشگاه تلاش ‌کرد. در گام اول او بنایی را به شکل اساسی به دارالفنون اختصاص داد و از چندین استاد خارجی دعوت کرد تا برای تدریس به ایران بیایند. متأسفانه امیرکبیر هیچ‌گاه شاهد افتتاح دانشگاه نبود چرا که دو روز پیش از رسیدن استادان خارجی، او را تبعید کردند.

دارالفنون در روز ۶ دی ماه سال ۱۲۳۰ هجری شمسی یعنی ۱۳ روز پیش از قتل امیرکبیر افتتاح شد. افتتاحیه با حضور ناصرالدین شاه، میرزا آقا خان نوری (صدر اعظم جدید) و گروهی از دانشمندان و استادان ایرانی و خارجی صورت گرفت.

شمس‌العماره نخستین آپارتمان دوره قاجاریه

شمس‌العماره را می‌توان نخستین ساختمان بلند مرتبه تهران نام برد که در دوره قاجاریه کار ساخت آن شروع و به اتمام رسید. این بنا را می‌توان یکی از برجسته‌ترین ساختمان ضلع شرقی مجموعه کاخ گلستان محسوب کرد. ساخت این بنا از سال ۱۲۴۴ تا ۱۲۴۶ خورشیدی به طول انجامید. دلیل برجسته بودن این سازه، بلندی، تزیینات و طراحی آن است. جالب است بدانید بنای شمس‌العماره دارای پنج طبقه و ۳۵ متر ارتفاع است که در زمان ساخت بلندترین ساختمان آن دوره در تهران بوده و اولین ساختمانی بود که از فلز در سازه آن استفاده کرده‌اند.

سرای روشن، نخستین تجارخانه ایرانی

سرای روشن تهران نخستین مرکز تجاری ایران است که در سال ۱۳۱۱ و در دوره‌ی پهلوی اول ساخته شده است. هر چند بخش‌هایی از این بنا در طول این سال‌ها تخریب شد اما در دهه هفتاد مهندس صفامنش، از معروف‌ترین مهندسان ایرانی اقدام به مرمت سرای روشن تهران کرد و چیزی که امروزه از این بنا می‌بینیم نتیجه‌ مرمت اصولی آن است. در طراحی و ساخت این بنا از سه سبک معماری گوتیک، باروک و هخامنشی استفاده شده است. از دور که به سرای روشن نزدیک می‌شوید فرشته‌هایی را بر نمای آن می‌بینید که از معماری گوتیک الهام گرفته شده‌اند و در کنار این فرشته‌ها نماد اهورامزدا نقش بسته که میراث معماری دوره‌ی هخامنشی به شمار می‌رود. نگاه که به سمت پایین کشیده می‌شود مجسمه‌ها و ستون‌‌ها و تزییناتی را می‌بینید که وام‌‌گرفته از معماری سبک باروک هستند.

برپایی دهکده ایرانی در برج میلاد

دهکده ایرانی شامل آداب و رسوم اقوام، گروه‌های همخوانی و … از ویژه‌برنامه‌هایی است که در قالب دهکده ایرانی در ایام ماه مبارک رمضان و ایام نوروز برگزار می‌شود.

برنامه‌های متنوعی برای بازدید گردشگران پیش‌بینی شده است که می‌توان به جشنواره نوروز و ماه مبارک رمضان اشاره کرد. این جشنواره از ۲۹ اسفندماه آغاز و تا دهم فروردین ۱۴۰۳ ادامه خواهد داشت. این برنامه‌ها ساعت ۱۱ آغاز و تا سحر ادامه خواهد داشت. همچنین ساعت بازدید از برج میلاد در ایام نوروز و رمضان از ساعت ۹ صبح تا ۲ الی ۳ بامداد خواهد بود.

پل طبیعت، میزبان گردشگران نوروزی

پل طبیعت تهران یک پل دو طبقه پیاده‌رو است که در عباس‌آباد تهران قرار دارد. این پل که از نمادهای شهر تهران است، از عرض بزرگراه مدرس می‌گذرد و بوستان‌های طالقانی در شرق و آب و آتش در غرب را به هم متصل می‌کند. این پل نیز در این ایام نوروز میزبان گردشگران و مسافران نوروزی است.

بوستان لاله، میزبان بزرگترین جشنواره رمضانی برای شهروندان تهرانی

بوستان لاله تهران در ایام ماه مبارک رمضان و همزمان با عید نوروز میزبان بزرگترین جشنواره رمضانی کشور و منطقه با عنوان «شهر رمضان» است. در این جشنواره قرار است مردم تهران با حضور بعد از افطار در پارک لاله این لحظات خوش را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.

بخش «هم‌سفره»، جشنواره سفره داران شهر من است که ساعت ۱۸ و همزمان با اذان مغرب و افطار از شبکه افق، بخش «موج آرمان» که در جشنواره صدای شهر من است نیز ساعت ۱۸ از رادیو ایران، «کافه بازی»، جشنواره بازی‌های الکترونیکی شهر من است که ساعت ۱۷ در شبکه ۲ سیما به نمایش، بخش «جشن شهر رمضان» که جشنواره خوب‌های شهر من است، ساعت ۲۱:۳۰ در شبکه تهران و همچنین سه جشنواره برای کودکان در نظر گرفته شده است که شامل «کودک خلاق»، «جشن رنگ‌ها» و «مادر و کودک» است و در این بین برنامه «مادر و کودک» در ساعت ۲۰، با حضور مل‌مل از شبکه پویا به نمایش در می‌آید.

برپایی ایستگاه اطلاع‌رسانی در ۳ نقطه منطقه۸

غرفه‌ها از روز ۲۸ اسفند در سه نقطه پرتردد، با شعار “تهران دوست داشتنی” برپا شده است که در این غرفه‌ها علاوه بر معرفی اماکن گردشگری منطقه به گردشگران و مسافرین، توزیع نقشه گردشگری، پیک نوروزی، پازل اماکن گردشگری، مسیرهای گردشگری ارائه می‌شود.

گفتنی است غرفه اطلاع‌رسانی گردشگری با استقرار کارشناسان اطلاع‌رسانی از ساعت ۹ الی ۱۷ در بوستان تمدن جنب باغ موزه مینیاتور، میدان نبوت روبروی شهر کتاب و سه‌راه تهرانپارس جنب هتل شهر تا ۱۲ فروردین آماده خدمت‌رسانی به شهروندان و گردشگران است.

برپایی دهکده بهار ایران و قرآن در منطقه‌۱۸

همزمان با آغاز سال نو و تقارن آن با ماه مهمانی خدا با مشارکت گروه‌های جهادی و مردمی ویژه برنامه جشنی با هدف پاسداشت نوروز باستان و ماه پربرکت رمضان در قالب پنج گذر فرهنگی، هنری، ورزشی، مسابقات خانوادگی و سرگرمی با فعالیت ۱۰ غرفه در هر گذر و نمایشگاه عرضه و فروش صنایع دستی همراه با استیج شاد، گروه هنری کودک، نوروز‌خوانی، ورزش باستانی، گروه سرود، تواشیح و موسیقی سنتی و اجرای هنری توسط عمو روحانی در بوستان قائم(عج) در حال ارائه خدمات فرهنگی به روزه‌داران و عموم شهروندان است.

با هماهنگی انجام شده روزداران و مراجعین می‌توانند از خدمات پذیرایی چایخانه حضرت امام رضا علیه‌السلام که در دهکده بهار قرآن با عنوان افطار ساده قائم(عج) که از اذان مغرب تا پاسی از شب فعال است، بهره‌مند شوند.

براساس این گزارش شروع برنامه از ۲ فروردین لغایت ۹ فروردین ۱۴۰۳ از ساعت ۱۹ الی ۲۳ در محل بلوار معلم ـ ضلع شمالی بوستان قائم(عج) است.