با افزایش بی‌رویه اقامت‌گاه‌های بوم‌گردی، اگر ما با انباشت سرمایه در این حوزه مواجه شویم که کارکرد نداشته باشد، این مساله می‌تواند اثرات منفی ایجاد کند، اما معمولا به‌صورت عمده، ورود و خروج به هر بازاری از نگاه اقتصاددانان باید آزاد باشد.ش

به عنوان مثال اگر کسب‌وکاری در بازار اشباع شده، نباید جلوی فردی که می‌خواهد به تازگی وارد بازار شود، گرفته و به وی اجازه ورود داده نشود؛ زیرا با ورود فرد به بازار یا می‌تواند رقیبان خود را از دور خارج کند و جای خود را در بازار پیدا کند یا این‌ که دیگران او را از دور خارج می‌کنند.

این نگاه، دید اقتصاددانان است. اما زمانی که در مورد واحدهای اقامتی به‌ خصوص واحدهای بوم‌گردی که در روستاها قرار دارند، صحبت می‌شود، از آن‌جا که دانش تخصصی گردشگری کمتر است، با چالش‌های بیشتری مواجه خواهیم شد.

با تمام این تفاسیر، به عقیده بنده افزایش این نوع از واحدهای اقامتی در روستاهای کشور مثبت است، از مهم‌ترین شاخص‌های تبدیل یک مکان به اقامتگاه بوم‌گردی، خوشه گردشگری آن منطقه است، یعنی هر چقدر مجموعه عوامل حوزه گردشگری از جاذبه‌های گردشگری تا ارائه‌کنندگان خدمات گردشگری در آن منطقه قوی‌تر و بیشتر باشد، آن منطقه قابلیت بیشتری برای احداث اقامت‌گاه بوم‌گردی در خود دارد.

یکی از عوامل مهم برای تبدیل یک مکان به اقامتگاه بوم‌گردی مبحث فاصله است، معمولا واحدهای بوم‌گردی مجموعه‌هایی هستند که مورد استفاده مردم نزدیک به خود قرار می‌گیرند. از طرفی شاید بتوان گفت مهم‌ترین خلاء قانونی و نظارتی در این حوزه، عدم وجود استانداردهای یکسان و روشن‌گری است برای کسی که می‌خواهد اقامتگاه بوم‌گردی تاسیس کند.

واحدهای بوم‌گردی در دنیا دارای شاخص‌های ویژه‌ای هستند که در ایران متاسفانه این شاخص‌ها چندان رعایت نمی‌شوند، از جمله این شاخص‌ها می‌توان به استفاده از مصالح بومی همان منطقه برای ساخت، تجهیز و بهره‌برداری اقامتگاه‌ها اشاره کرد.

به طور مثال، اقامتگاه بوم‌گردی باید توسط افراد بومی و محلی همان منطقه تاسیس شود تا کارکرد لازم خود را داشته باشد، نه اینکه توسط افرادی که شرایط مالی مناسبی دارند و از مناطق دیگر برای تاسیس واحد بوم‌گردی به منطقه‌ای می‌آیند، تاسیس شود.

به عقیده من، مردم روستا در ابتدا باید در موضوع مهمان‌پذیری آموزش ببینند و به‌صورت تخصصی‌تر به افرادی که در خود واحد بوم‌گردی کار می‌کنند، با تخصص‌های متفاوت آموزش‌های مختلفی داده شود.

*مدرس دانشگاه