روزی نیست که اخبار ناگواری از تخریب میراث‌فرهنگی، محیط‌زیست، حیات وحش و … نشنویم و متأسفانه شتاب این جریان چنان زیاد است که معلوم نیست تا چند سال آینده چه چیزی از میراث گذشتگان باقی می ماند.

چند روز پیش اتفاقی نادر و عجیب بار دیگر دل دوست‌داران تاریخ و تمدن این سرزمین کهن را به درد آورد و فردی که خود را گردشگر! می‌داند با ورود به محوطه‌ای باستانی، اقدام به شوخی و ایجاد سرگرمی با آثار به دست آمده از کاوش‌های باستان‌شناسی می‌کند!

در اقدامی دیگر چند گردشگر آفرود سوار با خودروی خود آن‌قدر دنبال حیوانات در کویر می‌کنند تا آن زبان بستگان تلف می‌شوند!

از پلیدی و زشتی این اقدامات و کوتاهی‌ها و سهل‌انگاری‌های دستگاه گردشگری و محیط‌زیست کشور و سایر دستگاه‌های مرتبط همچون: اوقاف، شهرداری‌ها و … که بگذریم، نبود آموزش و فرهنگ‌سازی در مواجه عموم مردم با مقولات مهمی چون فرهنگ، تاریخ، تمدن و طبیعت بسیار قابل تأمل است.

نبود آموزش عمومی و همگانی موضوعات گردشگری، اهمیت ندادن به حفظ آثار تاریخی و طبیعی در اثر بی‌اطلاعی و کم‌سوادی مسئولان و مردم، شعارزدگی به جای اقدامات مهم و زیربنایی، داشتن متولیان گوناگون و تعدد مراکز مدیریتی و تصمیم‌گیری باعث شده اساسی‌ترین رکن هر نوع توسعه که همانا توسعه آموزشی، فرهنگی و اجتماعی است هیچ‌گاه جدی تلقی نشود و جز در مواردی بسیار اندک شاهد هیچ‌گونه آموزش و اطلاع‌دهی در موضوعات این چنینی نباشیم.

درحالیکه طبق تمامی اسناد بالادستی داخلی و همچنین شعار سال سازمان جهانی گردشگری، به توسعه پایدار گردشگری در تمامی وجوه آن تاکید شده است، اما کوچک‌ترین اشاره‌ای به آموزش و فرهنگ‌سازی اصول و مبانی گردشگری نشده است! مخصوصاً در کشور ما که هیچ‌گونه زیرساخت آموزشی و فنی برای این امر پیش‌بینی نشده است.

در صداوسیما که دانشگاهی بزرگ و عمومی تلقی می‌شود، هیچ اثری از اخبار میراث‌فرهنگی یا موارد خاص محیط‌زیست وجود ندارد! طبیعتاً آموزشی هم در کار نخواهد بود. در مدارس و دانشگاه‌ها هم وضع به همین منوال است. دستگاه‌ها و نهادها هم هیچ‌گاه به این حوزه ورود نکرده‌اند.

ما مانده‌ایم و هویتی مخدوش و آسیب‌دیده که مدام بخشی از آن تاراج و غارت می‌شود و فریاد رسی به کمک نمی‌آید ولی تنها سلاح و ابزار برای مقابله با این دژخیم، آموزش و فرهنگ‌سازی است.

حالا که آثار و مواریث تاریخی و طبیعی ما به حال خود رها شده‌اند تا نابود شوند، بر ماست که گرد هم بیاییم و با کمک و همفکری دوست‌داران و دلسوزان راستین کشور عزیزمان از چپاول و نابودی آثار و گنجینه‌های مادی و معنوی خود با ابزار خرد و اندیشه و آگاهی پاسبانی کنیم.

  • نویسنده : محمدرضا جابری
  • منبع خبر : مهر